Kinh doanh online qua mạng xã hội có phải đăng ký kinh doanh không?

Trong thời gian gần đây, kinh doanh online qua mạng xã hội như Facebook, TikTok, Zalo, Instagram trở thành lựa chọn của nhiều cá nhân nhờ chi phí thấp và khả năng tiếp cận khách hàng nhanh chóng. Tuy nhiên, vấn đề được quan tâm nhất vẫn là:

“Bán hàng online có cần đăng ký kinh doanh hay không?”
“Người bán hàng online có trách nhiệm pháp lý gì?”

Bài viết dưới đây được Công Ty TNHH Tư Vấn Doanh Nghiệp Phát Tài biên tập lại chuyên sâu, giúp bạn hiểu đúng quy định để kinh doanh an toàn, hợp pháp và hiệu quả.

1. Những trường hợp không phải đăng ký kinh doanh

Theo Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ-CP, một số hoạt động thương mại mang tính tự phát – nhỏ lẻ – không tổ chức – thu nhập thấp sẽ không phải đăng ký kinh doanh, bao gồm:

• Buôn bán rong, bán dạo không có địa điểm cố định
• Buôn bán vặt các vật dụng nhỏ lẻ
• Bán quà vặt, đồ ăn, nước uống
• Buôn chuyến (mua hàng từng chuyến nhỏ để bán lại)
• Dịch vụ nhỏ lẻ: đánh giày, sửa khóa, rửa xe, cắt tóc, chụp ảnh,…
• Hoạt động thương mại độc lập thường xuyên khác nhưng thu nhập thấp

Ngoài ra, theo khoản 2 Điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, các trường hợp sau không phải đăng ký hộ kinh doanh:

• Kinh doanh thời vụ
• Buôn bán lưu động
• Hộ gia đình làm nông – lâm – ngư nghiệp – muối
• Người có thu nhập thấp (tùy quy định từng địa phương)

➡ Như vậy, nếu bạn bán hàng nhỏ lẻ, không thường xuyên, thu nhập thấp thì không bắt buộc đăng ký kinh doanh.

2. Kinh doanh online qua mạng xã hội có phải đăng ký kinh doanh không?

2.1. Trường hợp KHÔNG cần đăng ký

Bạn không phải đăng ký kinh doanh nếu:

• Bán hàng online tự phát, nhỏ lẻ, không tổ chức
• Không có cửa hàng, kho hàng, điểm kinh doanh
• Doanh thu thấp, không thường xuyên
• Bán qua Facebook, TikTok, Zalo mà chỉ phục vụ quy mô nhỏ

Đây là nhóm phù hợp với Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ-CP.

2.2. Trường hợp BẮT BUỘC phải đăng ký

Bạn cần đăng ký hộ kinh doanh hoặc thành lập doanh nghiệp nếu:

• Kinh doanh thường xuyên, nhập hàng – bán hàng liên tục
• Có cửa hàng, kho hàng hoặc địa điểm kinh doanh cố định
• Doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên
• Kinh doanh ngành nghề có điều kiện (thực phẩm, mỹ phẩm tự làm, spa, dịch vụ chăm sóc,…)

➡ Khi đó, việc đăng ký kinh doanh là nghĩa vụ bắt buộc để tránh bị xử phạt theo pháp luật.

3. Bán hàng qua mạng xã hội có phải đăng ký với Bộ Công Thương không?

Căn cứ khoản 1 Điều 55 Nghị định 52/2013/NĐ-CP, quy định này chỉ áp dụng với:

• Website thương mại điện tử
• Website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử

➡ KHÔNG áp dụng cho việc bán hàng qua Facebook, TikTok, Zalo, Instagram,…

Do đó:

✔ Bán hàng qua mạng xã hội KHÔNG phải đăng ký với Bộ Công Thương
❗ Nhưng nếu có website bán hàng → bắt buộc phải thông báo hoặc đăng ký Bộ Công Thương.

4. Trách nhiệm của người kinh doanh online trên mạng xã hội

Dù bán hàng qua Facebook, TikTok, Zalo, Instagram không phải là website thương mại điện tử, người kinh doanh vẫn phải tuân thủ đầy đủ các nghĩa vụ theo Nghị định 52/2013/NĐ-CP và quy định pháp luật liên quan. Cụ thể:

4.1. Cung cấp thông tin sản phẩm minh bạch

Người bán phải công khai đầy đủ và trung thực các thông tin:

• Tên, đặc tính sản phẩm
• Giá bán, phí vận chuyển
• Chính sách đổi trả – bảo hành
• Thông tin về nguồn gốc, xuất xứ

Mọi hình ảnh – nội dung quảng cáo phải đúng sự thật, không gây hiểu lầm cho khách hàng.

4.2. Tuân thủ quy định về quảng cáo và khuyến mại

• Không quảng cáo sai sự thật, phóng đại công dụng
• Không sử dụng hình ảnh, thương hiệu của người khác khi chưa được phép
• Khuyến mại phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật

4.3. Bảo vệ và bảo mật thông tin khách hàng

Người kinh doanh phải:

• Chỉ thu thập đúng phạm vi cần thiết
• Không chia sẻ hoặc bán dữ liệu cá nhân
• Áp dụng biện pháp bảo vệ thông tin khách hàng

Vi phạm có thể bị xử phạt theo quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

4.4. Tuân thủ pháp luật về sở hữu trí tuệ

Cấm bán:

• Hàng giả, hàng nhái
• Hàng vi phạm bản quyền
• Sản phẩm không rõ nguồn gốc

Việc livestream hoặc đăng hình sản phẩm cũng phải đảm bảo không xâm phạm thương hiệu của bên thứ ba.

4.5. Cung cấp thông tin khi cơ quan chức năng yêu cầu

Người bán phải phối hợp khi có kiểm tra hoặc xác minh liên quan đến:

• Chất lượng sản phẩm
• Nguồn gốc hàng hóa
• Hóa đơn, chứng từ

4.6. Thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế

Dù không đăng ký kinh doanh, người bán vẫn có thể phải nộp thuế, bao gồm:

• Thuế Giá trị gia tăng (GTGT)
• Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN)
• Thuế môn bài (nếu đã đăng ký hộ kinh doanh hoặc doanh nghiệp)

Các nền tảng TMĐT như TikTok Shop, Shopee… cũng có thể khấu trừ và nộp thay một phần thuế theo quy định.

5. Kết luận

Việc kinh doanh online qua mạng xã hội không bắt buộc phải đăng ký kinh doanh nếu quy mô nhỏ, thu nhập thấp và không kinh doanh thường xuyên.
Tuy nhiên, khi đạt đến mức doanh thu cao, có hệ thống bán hàng rõ ràng hoặc kinh doanh ngành nghề có điều kiện, bạn phải đăng ký kinh doanh và thực hiện nghĩa vụ thuế đầy đủ.

Nếu bạn đang băn khoăn không biết trường hợp của mình có cần đăng ký hay không, hãy để Công Ty TNHH Tư Vấn Doanh Nghiệp Phát Tài hỗ trợ bạn kiểm tra và tư vấn miễn phí.

Phát Tài Group

Nha Trang, Khánh Hoà