Cập nhật theo: Luật Thuế TNDN số 14/2008/QH12 (đã được sửa đổi bổ sung bởi Luật số 32/2013/QH13 và Nghị định 91/2022/NĐ-CP, Thông tư 78/2024/TT-BTC)
Biên soạn và tổng hợp bởi: Công ty TNHH Tư Vấn Doanh Nghiệp Phát Tài – Nha Trang, Khánh Hòa
1. Khái quát về thuế thu nhập doanh nghiệp
Thuế Thu nhập Doanh nghiệp (TNDN) là khoản thuế trực thu đánh vào phần lợi nhuận của doanh nghiệp sau khi đã trừ chi phí hợp lý, hợp lệ.
Mục tiêu của thuế TNDN không chỉ là tăng nguồn thu ngân sách Nhà nước, mà còn khuyến khích doanh nghiệp đầu tư đúng hướng, minh bạch tài chính và phát triển bền vững.
Tại Nha Trang – Khánh Hòa, nhiều doanh nghiệp du lịch, vận tải, sản xuất – xuất khẩu thủy sản và thương mại dịch vụ đang được hưởng chính sách ưu đãi thuế TNDN do nằm trong khu vực phát triển kinh tế trọng điểm miền Trung.
2. Công thức tính thuế TNDN
Thuế TNDN phải nộp = Thu nhập chịu thuế × Thuế suất – Miễn giảm (nếu có)
Trong đó:
- Thu nhập chịu thuế = Doanh thu tính thuế – Chi phí hợp lý – Các khoản lỗ được kết chuyển + Thu nhập khác.
- Thuế suất áp dụng tùy vào loại hình doanh nghiệp và lĩnh vực hoạt động.
- Miễn giảm thuế căn cứ theo Luật Thuế TNDN và các Nghị định ưu đãi đầu tư hiện hành.
3. Các mức thuế suất TNDN đang áp dụng tại Việt Nam (cập nhật 2025)
| Loại hình doanh nghiệp | Thuế suất TNDN (%) | Căn cứ pháp lý | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Doanh nghiệp thông thường | 20% | Luật Thuế TNDN số 14/2008/QH12, sửa đổi 2013 | Áp dụng phổ biến nhất |
| Doanh nghiệp nhỏ và vừa (doanh thu < 50 tỷ/năm) | 15–17% | Nghị định 91/2022/NĐ-CP | Được miễn 2 năm, giảm 50% trong 4 năm tiếp theo |
| Doanh nghiệp công nghệ cao, năng lượng sạch | 10% | Nghị định 218/2013/NĐ-CP | Miễn 4 năm, giảm 50% trong 9 năm tiếp |
| Dự án đầu tư tại khu kinh tế, địa bàn khó khăn (như Cam Lâm, Cam Ranh – Khánh Hòa) | 10% | Nghị định 12/2025/NĐ-CP | Hưởng ưu đãi 15 năm |
| Doanh nghiệp mới thành lập từ dự án đầu tư đặc biệt | 0% trong 4 năm đầu | Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa 2017, sửa đổi 2024 | Sau đó áp 10–17% |
4. Trường hợp được miễn hoặc giảm thuế TNDN
Theo Điều 13 – Luật Thuế TNDN (sửa đổi năm 2024), doanh nghiệp được miễn hoặc giảm thuế trong các trường hợp sau:
- Doanh nghiệp mới thành lập từ dự án đầu tư thuộc lĩnh vực ưu đãi (công nghệ cao, môi trường, năng lượng tái tạo).
- Doanh nghiệp hoạt động tại địa bàn kinh tế khó khăn hoặc khu công nghiệp mới (ví dụ: Khu CN Suối Dầu, Ninh Thủy – Khánh Hòa).
- Doanh nghiệp chuyển giao công nghệ, đầu tư giáo dục, y tế, đào tạo nghề.
- Hợp tác xã nông nghiệp hoặc doanh nghiệp chế biến nông – thủy sản nội địa.
5. Ví dụ minh họa thực tế tại Nha Trang – Khánh Hòa
Công ty A – Du lịch Biển Xanh Nha Trang
- Doanh thu năm: 12 tỷ đồng
- Chi phí hợp lý: 9 tỷ đồng
- Thu nhập chịu thuế = 12 – 9 = 3 tỷ
→ Thuế TNDN phải nộp = 3 × 20% = 600 triệu đồng.
Công ty B – Chế biến thủy sản Cam Ranh
- Nằm trong khu vực ưu đãi đầu tư → hưởng thuế suất 10%.
- Doanh thu: 30 tỷ, chi phí: 25 tỷ → Lợi nhuận: 5 tỷ
→ Thuế TNDN phải nộp = 5 × 10% = 500 triệu đồng.
Công ty C – Startup công nghệ tài chính tại Nha Trang
- Nằm trong diện doanh nghiệp nhỏ và vừa.
- Doanh thu: 4 tỷ, chi phí hợp lệ: 3,5 tỷ → Lợi nhuận: 0,5 tỷ
→ Thuế suất 15% → Thuế phải nộp: 75 triệu đồng.
Được miễn 2 năm đầu, giảm 50% trong 4 năm tiếp theo, giúp doanh nghiệp tiết kiệm hơn 450 triệu đồng giai đoạn đầu khởi nghiệp.
6. Những lỗi thường gặp khi kê khai và quyết toán thuế TNDN
- Không phân loại chi phí hợp lý → Bị loại trừ khi tính thuế.
- Sai thuế suất áp dụng do không cập nhật quy định mới.
- Không kết chuyển lỗ đúng quy định (theo Điều 9, Luật Thuế TNDN – được chuyển lỗ trong 5 năm liên tiếp).
- Không kê khai thu nhập khác như lãi tiền gửi, thanh lý tài sản.
- Kê khai trễ hạn hoặc sai biểu mẫu → Bị xử phạt theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP.
- Không nộp tạm ứng quý đúng thời hạn (30/10 hàng năm) → Bị tính phạt chậm nộp.
💡 Tại Nha Trang, nhiều doanh nghiệp du lịch và F&B thường mắc lỗi khi tính chi phí khuyến mãi, hoa hồng cho đại lý — nếu không có hợp đồng, chứng từ đầy đủ thì không được tính vào chi phí hợp lệ.
7. Lời khuyên từ chuyên gia Tư vấn Thuế – Kế toán Phát Tài
“Thuế TNDN không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà còn là công cụ giúp doanh nghiệp nhìn lại sức khỏe tài chính của mình. Một kế toán giỏi không chỉ nộp thuế đúng, mà còn biết tối ưu thuế hợp pháp để gia tăng lợi nhuận.”
Tại Khánh Hòa, Phát Tài đã hỗ trợ hàng trăm doanh nghiệp vừa và nhỏ trong lĩnh vực du lịch, thương mại và công nghiệp lập báo cáo tài chính, quyết toán thuế, xác định ưu đãi và hoàn thuế đúng quy định, góp phần giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả – minh bạch – phát triển bền vững.
8. Kết luận
Trong bối cảnh kinh tế 2025 nhiều biến động, việc hiểu rõ và tuân thủ chính xác quy định về thuế TNDN giúp doanh nghiệp:
- Giảm rủi ro pháp lý, tránh bị xử phạt;
- Tối ưu hóa lợi nhuận và chi phí;
- Xây dựng hình ảnh doanh nghiệp minh bạch, đáng tin cậy với đối tác.
Công ty TNHH Tư Vấn Doanh Nghiệp Phát Tài – Nha Trang, Khánh Hòa luôn sẵn sàng đồng hành cùng doanh nghiệp trong việc tư vấn, lập báo cáo, quyết toán và tối ưu thuế TNDN chuyên nghiệp, đúng luật.