Thành lập doanh nghiệp là bước khởi đầu quan trọng, đánh dấu sự ra đời hợp pháp của một tổ chức kinh doanh. Tuy nhiên, sau khi nhận Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (GCNĐKDN), nhiều chủ doanh nghiệp — đặc biệt là các công ty nhỏ, startup tại địa phương như Nha Trang – Khánh Hòa — thường bối rối, không biết nên bắt đầu từ đâu để hoạt động đúng luật.
Việc không thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ hành chính, thuế, và kế toán trong giai đoạn đầu có thể khiến doanh nghiệp bị xử phạt, chậm kích hoạt hóa đơn điện tử, hoặc gặp khó khăn trong giao dịch với đối tác và ngân hàng.
Bài viết dưới đây tổng hợp 12 việc bắt buộc và quan trọng nhất mà mỗi doanh nghiệp mới thành lập cần thực hiện ngay, theo hướng dẫn của các cơ quan quản lý và quy định pháp luật hiện hành.
1. Nhận và kiểm tra Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
Sau khi được Sở Kế hoạch và Đầu tư cấp GCNĐKDN, doanh nghiệp cần kiểm tra kỹ thông tin: tên công ty, mã số thuế, ngành nghề kinh doanh, vốn điều lệ, người đại diện pháp luật.
Đây là tư cách pháp nhân và căn cứ cho mọi hoạt động hành chính, ngân hàng và thuế sau này.
2. Khắc con dấu pháp nhân của công ty
Theo Điều 43 Luật Doanh nghiệp 2020, doanh nghiệp có quyền tự quyết định số lượng, hình thức và nội dung con dấu.
Dấu thường có hình tròn, kích thước 3–4 cm, khắc tại các cơ sở hợp pháp.
Hiện nay, không cần nộp mẫu dấu cho cơ quan đăng ký kinh doanh, nhưng doanh nghiệp phải lưu giữ và sử dụng nhất quán.
3. Mở tài khoản ngân hàng doanh nghiệp
Đây là bước bắt buộc để thực hiện các giao dịch tài chính.
Doanh nghiệp cần mang theo:
- GCNĐKDN (bản sao công chứng)
- CMND/CCCD của người đại diện pháp luật
- Con dấu công ty
Sau khi mở, phải khai báo tài khoản với cơ quan đăng ký kinh doanh qua cổng https://dangkykinhdoanh.gov.vn và thông báo với cơ quan thuế quản lý trực tiếp.
Doanh nghiệp chỉ nên sử dụng tài khoản ngân hàng của công ty cho mọi giao dịch để đảm bảo tính minh bạch.
4. Đăng ký chữ ký số điện tử (Token)
Chữ ký số là “chìa khóa số” giúp doanh nghiệp thực hiện mọi thủ tục điện tử: khai thuế, nộp thuế, phát hành hóa đơn, BHXH, đấu thầu, hải quan…
Các nhà cung cấp phổ biến gồm Viettel-CA, VNPT-CA, FPT-CA, MISA-CA.
Chi phí dao động từ 1 – 2 triệu đồng/1 năm, tùy đơn vị cung cấp.
5. Kê khai và nộp lệ phí môn bài
Theo Nghị định 139/2016/NĐ-CP (sửa đổi bởi Nghị định 22/2020/NĐ-CP), doanh nghiệp phải kê khai lệ phí môn bài trong vòng 30 ngày kể từ ngày thành lập.
Mức lệ phí:
- Vốn điều lệ ≤ 10 tỷ đồng: 2.000.000đ/năm
- Vốn điều lệ > 10 tỷ đồng: 3.000.000đ/năm
Nếu thành lập sau ngày 01/7, doanh nghiệp được miễn lệ phí môn bài cho năm đầu.
Việc nộp được thực hiện qua cổng thuế điện tử https://thuedientu.gdt.gov.vn.
6. Đăng ký phương pháp kê khai thuế giá trị gia tăng (GTGT)
Doanh nghiệp có thể lựa chọn:
- Phương pháp khấu trừ: áp dụng cho doanh nghiệp có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm hoặc đăng ký tự nguyện.
- Phương pháp trực tiếp: áp dụng cho doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh hoặc startup mới.
Đăng ký bằng mẫu 06/GTGT, nộp cho cơ quan thuế để xác định phương pháp kê khai ngay từ kỳ đầu tiên.
7. Đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử
Theo Nghị định 123/2020/NĐ-CP và Thông tư 78/2021/TT-BTC, mọi doanh nghiệp bắt buộc phải dùng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế.
Các bước thực hiện:
- Lựa chọn nhà cung cấp hóa đơn điện tử (VNPT, Viettel, MISA, EasyInvoice…).
- Thiết lập mẫu hóa đơn, chèn logo, mã số thuế.
- Gửi “Thông báo phát hành hóa đơn điện tử” để cơ quan thuế duyệt.
- Sau khi được chấp thuận mới được phép xuất hóa đơn hợp pháp.
8. Bố trí kế toán hoặc thuê dịch vụ kế toán
Luật Kế toán 2015 quy định mỗi doanh nghiệp phải có người phụ trách kế toán hoặc thuê dịch vụ kế toán trọn gói.
Kế toán chịu trách nhiệm kê khai thuế GTGT, TNDN, TNCN hàng quý, và lập báo cáo tài chính năm.
Tại Khánh Hòa, chi phí dịch vụ kế toán thuê ngoài hiện dao động từ 500.000/tháng, tùy quy mô doanh nghiệp.
9. Treo bảng hiệu tại trụ sở công ty
Đây là yêu cầu bắt buộc theo Điều 37 Luật Doanh nghiệp 2020.
Bảng hiệu phải thể hiện rõ:
- Tên công ty (đầy đủ, đúng với GCNĐKDN)
- Mã số thuế
- Địa chỉ trụ sở
- Số điện thoại, email, website (nếu có)
Nếu không treo bảng hiệu, doanh nghiệp có thể bị phạt 10 – 15 triệu đồng theo Nghị định 122/2021/NĐ-CP.
10. Đăng ký lao động và bảo hiểm xã hội (BHXH)
Trong vòng 30 ngày kể từ khi ký hợp đồng lao động đầu tiên, doanh nghiệp phải:
- Khai báo sử dụng lao động với Phòng Lao động – TB&XH.
- Đăng ký BHXH, BHYT, BHTN cho nhân viên tại cơ quan BHXH quận/huyện.
Đây là trách nhiệm pháp lý, giúp đảm bảo quyền lợi của người lao động và uy tín doanh nghiệp.
11. Hoàn thiện hồ sơ nội bộ doanh nghiệp
Doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ:
- Sổ đăng ký thành viên/cổ đông.
- Biên bản góp vốn và chứng từ góp vốn.
- Quyết định bổ nhiệm Giám đốc, Kế toán trưởng.
- Quy chế hoạt động, lưu trữ con dấu.
- Hồ sơ, hợp đồng mẫu, biên bản họp Hội đồng thành viên.
Bộ hồ sơ này là tài liệu nội bộ quan trọng, thường được cơ quan thuế hoặc kiểm toán yêu cầu khi kiểm tra.
12. Xin giấy phép con (nếu hoạt động ngành nghề có điều kiện)
Tùy theo lĩnh vực, doanh nghiệp phải có thêm giấy phép chuyên ngành:
| Ngành nghề | Giấy phép cần có | Cơ quan cấp phép |
|---|---|---|
| Nhà hàng, quán ăn | Giấy chứng nhận VSATTP | Sở Y tế / Ban QL ATTP |
| Lữ hành du lịch | Giấy phép kinh doanh lữ hành | Sở Du lịch |
| Bất động sản | Chứng chỉ hành nghề và đăng ký sàn | Sở Xây dựng |
| Sản xuất, xả thải | Giấy phép môi trường | Sở TN&MT |
Tại Khánh Hòa, nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch – dịch vụ lưu trú cần hoàn tất giấy phép lữ hành hoặc vệ sinh ATTP trước khi hoạt động.
Ví dụ thực tế – Công ty TNHH ABC Nha Trang
Công ty TNHH ABC Nha Trang thành lập ngày 15/10/2025, vốn điều lệ 2 tỷ đồng, hoạt động trong lĩnh vực du lịch.
Ngay sau khi nhận giấy phép, công ty cần:
- Khắc dấu tròn và mở tài khoản tại Vietcombank Nha Trang.
- Mua chữ ký số Viettel-CA, đăng ký hóa đơn điện tử MISA.
- Nộp tờ khai lệ phí môn bài (miễn năm đầu vì thành lập sau 1/7).
- Treo bảng hiệu tại trụ sở ở đường Trần Phú.
- Đăng ký BHXH cho 3 nhân viên chính thức.
Thực hiện đủ các bước trên giúp công ty được kích hoạt hóa đơn điện tử trong 7 ngày và đi vào hoạt động hợp pháp, ổn định ngay trong tháng đầu.
Kết luận
Việc hoàn thiện các thủ tục sau khi thành lập không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là bước quan trọng để khởi tạo uy tín và nền tảng tài chính vững chắc cho doanh nghiệp.
Theo chia sẻ của nhiều chuyên gia kế toán – thuế tại Nha Trang, phần lớn các lỗi vi phạm của doanh nghiệp mới đến từ việc chậm kê khai thuế, không treo bảng hiệu, hoặc không đăng ký hóa đơn điện tử.
Do đó, các chủ doanh nghiệp nên lập “Checklist công việc sau khi thành lập” và theo dõi tiến độ hàng tuần, giúp đảm bảo công ty hoạt động đúng luật, chuyên nghiệp và thuận lợi trong giao dịch.